Podstawą prawną wykonywania zawodu komornika od 30 listopada 1997 roku do 1 stycznia 2019 roku była ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji. Od 1 stycznia 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych i ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych, które zastąpiły ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r.

Komornicy wykonują swoje czynności w sposób przewidziany przez przepisy kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, pod nadzorem prezesa właściwego miejscowo sądu rejonowego. Przy wykonywaniu swoich czynności są niezawiśli i podlegają tylko ustawom, orzeczeniom sądowym oraz prezesowi sądu rejonowego, przy którym działają. Od 1 stycznia 1933 roku do 1 stycznia 1965 roku pracę komorników w Polsce w czasach II RP i na początku PRL-u regulowało Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1932 r. - Prawo o sądowem postępowaniu egzekucyjnem.

Po wyegzekwowaniu należności komornik ma obowiązek przekazać je w terminie czterech dni uprawnionemu, a jeżeli dopuści do opóźnienia, jest obowiązany zapłacić uprawnionemu odsetki od kwot otrzymanych i nie rozliczonych w terminie. Komornik ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu czynności, dlatego też ma obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody.

Swoje czynności komornik może wykonywać w dni robocze i soboty w godzinach od 7 do 21. Na wykonanie czynności w dni ustawowo wolne od pracy lub w godzinach nocnych musi uzyskać zgodę prezesa sądu rejonowego. Jeżeli czynności komornik rozpoczął przed godziną 21, może je prowadzić w dalszym ciągu bez zgody, o której mowa powyżej, jeżeli ich przerwanie może znacznie utrudnić egzekucję.

Komornik odpowiada dyscyplinarnie w szczególności za naruszenie powagi i godności urzędu, rażącą obrazę przepisów prawa, niewykonanie poleceń powizytacyjnych oraz wydatkowanie środków podlegających dokumentacji na działalność rażąco niezgodną z ich przeznaczeniem.

Karami dyscyplinarnymi są upomnienie, nagana, kara pieniężna do dwudziestokrotnej wysokości najniższego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej oraz wydalenie ze służby komorniczej. Pociąga ono za sobą zakaz wykonywania zawodu na okres 5 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia dyscyplinarnego.